مراقبت ساده یا اشتباه مرگبار؟ راز پنهان در مراقبت دهانی بیماران CPAP
- سوال روز پلاسمایی
- تیم پلاسماتو
- 3 دقیقه
مراقبت دهانی در بیماران استفادهکننده از
مقدمه
مراقبت دهانی یکی از بخشهای اساسی مراقبت پرستاری است، بهویژه در بیمارانی که از ماسک فشار مثبت مداوم راه هوایی (CPAP) استفاده میکنند. این بیماران به دلیل عبور مداوم هوا از طریق ماسک، بیشتر در معرض خشکی دهان و آسیب به مخاط دهانی قرار دارند. در عین حال، ارائه مراقبت دهانی باید با دقت و ایمنی همراه باشد، زیرا فشار مثبت مداوم میتواند خطر آسپیراسیون را افزایش دهد. در این مقاله به بررسی یک سناریوی آموزشی و تحلیل پاسخ صحیح آن پرداخته میشود.
سناریوی آموزشی
یک پرستار در حال مشاهدهی دانشجوی پرستاری است که قصد دارد برای بیماری که از ماسک CPAP بینی استفاده میکند، مراقبت دهانی انجام دهد. در این فرایند، چهار اقدام از سوی دانشجو دیده میشود. پرسش این است که کدام اقدام نیازمند مداخله فوری پرستار است؟
گزینه نخست این است که ماسک قبل از شروع مراقبت دهانی از روی بیمار برداشته شود. گزینه دوم به استفاده از مرطوبکننده لب با طعم نعنا پس از تنظیم ماسک اشاره دارد. گزینه سوم شستوشوی دهان با آب پس از مسواک زدن و پیش از قرار دادن دوباره ماسک را مطرح میکند. گزینه چهارم، دادن تکههای یخ به بیمار پس از جایگذاری ماسک است.
پاسخ صحیح
گزینه چهارم، یعنی دادن تکههای یخ به بیمار پس از جایگذاری ماسک CPAP، اقدامی است که نیازمند مداخله فوری پرستار خواهد بود.
منطق پاسخ
انجام مراقبتهای منظم دهانی در این بیماران اهمیت زیادی دارد، زیرا هوای مداومی که از طریق ماسک جریان دارد، میتواند موجب خشکی مخاط دهانی شود. با این حال، باید توجه داشت که هر اقدام مرتبط با ورود مایعات یا ذرات به دهان، خطر آسپیراسیون را به همراه دارد. فشار مثبت مداوم CPAP این خطر را بیشتر میکند.
برداشتن ماسک پیش از مراقبت دهانی میتواند خطر آسپیراسیون را کاهش دهد. در مقابل، باقیماندن آب در دهان پس از شستوشو یا دادن تکههای یخ بعد از گذاشتن ماسک، احتمال ورود مایعات یا ذرات به راه هوایی را افزایش میدهد. به همین دلیل، دادن یخ به بیمار تحت CPAP اقدامی خطرناک محسوب میشود.
نکته کلیدی
دادن تکههای یخ به بیماری که از CPAP استفاده میکند، میتواند به آسپیراسیون منجر شود و باید از آن اجتناب گردد.
تحلیل گزینههای نادرست
برداشتن ماسک پیش از مراقبت دهانی
برداشتن ماسک هنگام مراقبت دهانی اقدامی صحیح است، زیرا باعث میشود خطر ورود ترشحات دهانی به راه هوایی کاهش یابد. بنابراین این اقدام نیازمند اصلاح یا مداخله فوری نیست.
استفاده از مرطوبکننده لب با طعم نعنا
استفاده از مرطوبکننده لب، چه با ماسک و چه بدون آن، میتواند به کاهش خشکی لبها کمک کند و اقدامی ایمن محسوب میشود. تنها نکته مهم پرهیز از مرطوبکنندههای پایه نفتی در شرایطی است که اکسیژن مکمل از طریق ماسک تجویز میشود، زیرا این مواد قابلیت اشتعال دارند.
شستوشوی دهان با آب پیش از قرار دادن دوباره ماسک
شستوشوی دهان پس از مسواک زدن اقدامی مجاز است، به شرط آنکه پیش از گذاشتن دوباره ماسک مطمئن شویم آب در دهان باقی نمانده باشد. در این صورت خطری وجود نخواهد داشت.
جمعبندی
پرستاران باید در مراقبت از بیماران استفادهکننده از CPAP همواره خطر آسپیراسیون را در نظر بگیرند. رعایت نکات ایمنی در مراقبت دهانی از جمله برداشتن ماسک هنگام مراقبت، استفاده صحیح از مرطوبکننده لب، اطمینان از عدم باقیماندن آب در دهان و پرهیز از دادن تکههای یخ، میتواند کیفیت مراقبت را افزایش دهد و از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.
منابع
Berman, A., Snyder, S., Frandsen, G. (2016). Kozier & Erb’s Fundamentals of Nursing: Concepts, Process, and Practice. Boston, MA: Pearson.
