ایست قلبی یک وضعیت اورژانسی و تهدیدکننده حیات است که نیاز به مداخلات سریع و مؤثر دارد. یکی از داروهایی که در پروتکلهای درمانی به طور گسترده استفاده میشود، اپینفرین است. این دارو یک منقبضکننده عروقی و آدرنرژیک غیرانتخابی است که بر گیرندههای آلفا و بتا اثر میگذارد. مهمترین مزیت اپینفرین این است که مقاومت عروقی سیستمیک را بالا میبرد و باعث هدایت خون به سمت ارگانهای حیاتی مانند قلب و مغز میشود. این ویژگی در ایست قلبی به بهبود پرفیوژن این دو عضو کمک میکند و شانس بقای کوتاهمدت بیمار را افزایش میدهد. با این حال، شواهد علمی هنوز بهطور قطعی ثابت نکردهاند که اپینفرین بر بقای طولانیمدت یا پیامدهای نورولوژیکی بهتر اثر مستقیم دارد.
تحقیقات بالینی در این زمینه محدود هستند و تنها یک کارآزمایی تصادفی کنترلشده بزرگ درباره اپینفرین انجام شده است. نتایج نشان داد که این دارو احتمال بازگشت گردش خون خودبهخودی و زنده ماندن بیمار تا ورود به بیمارستان را افزایش میدهد، اما تفاوت معناداری در بقای تا زمان ترخیص از بیمارستان مشاهده نشد. از طرف دیگر، اپینفرین با افزایش ضربان قلب و قدرت انقباض میوکارد، تقاضای اکسیژن قلب را بالا میبرد که ممکن است ایسکمی را تشدید کند. همچنین، کاهش جریان خون به سایر اندامها میتواند مشکلاتی ایجاد کند. به همین دلیل، اگرچه اپینفرین همچنان استاندارد درمانی در ایست قلبی است، متخصصان نسبت به اثرات بلندمدت آن محتاط هستند.
در کنار اپینفرین، آمیودارون نیز در الگوریتم درمانی ایست قلبی جایگاه خاصی دارد، بهویژه در موارد فیبریلاسیون بطنی (VF) یا تاکیکاردی بطنی (VT) مقاوم به شوک. آمیودارون یک داروی ضدآریتمی کلاس چهار است که در برخی بیماران میتواند به بازگشت ریتم قلب کمک کند. شواهد نشان میدهند که این دارو نسبت به دارونما میتواند بقا تا مراحل اولیه بعد از احیا را بهبود دهد، اما برتری مشخصی نسبت به داروهای قدیمیتر مانند لیدوکائین در بقای طولانیمدت ندارد. به همین دلیل، استفاده از آمیودارون به عنوان یک انتخاب اختیاری در نظر گرفته میشود و نه یک مداخله اجباری.
در اجرای پروتکلهای ایست قلبی، اقدامات باید با سرعت و هماهنگی بالا انجام شوند. ابتدا درخواست کمک و شروع CPR با کیفیت بالا ضروری است. در صورت وجود ریتمهای قابل شوک مانند VF یا VT، دفیبریلاسیون انجام میشود. بعد از شوک اول، یک میلیگرم اپینفرین (یک در ده هزار) هر سه تا پنج دقیقه تزریق میگردد و CPR ادامه مییابد. در صورت ادامه VF یا VT پس از چندین چرخه CPR و شوک، استفاده از آمیودارون با دوز ۳۰۰ میلیگرم مدنظر قرار میگیرد. این روند تا بازگشت ریتم مؤثر یا تصمیمگیری نهایی درباره ادامه احیا تکرار میشود.
به طور کلی، اپینفرین و آمیودارون دو داروی مهم در مدیریت ایست قلبی هستند که هرکدام نقاط قوت و محدودیتهای خاص خود را دارند. اپینفرین در بهبود بقا در مراحل اولیه نقش پررنگی ایفا میکند، ولی اثرات بلندمدت آن هنوز قطعی نیست. آمیودارون میتواند در آریتمیهای مقاوم به شوک کمککننده باشد، اما تضمینی برای بهبود بقا تا ترخیص بیمارستان ندارد. با وجود این، استفاده صحیح و بهموقع از این داروها در کنار CPR با کیفیت و دفیبریلاسیون سریع، شانس نجات بیمار را به شکل قابلتوجهی افزایش میدهد. در نهایت، پیشرفتهای آینده در پژوهشهای بالینی میتواند راهنمایی دقیقتری برای بهینهسازی درمان ایست قلبی فراهم کند.
