وقتی رقابت بیش از حد بین دانشجویان پزشکی، یادگیری و سلامت روانت رو تهدید می‌کنه

مقدمه

در سال‌های سوم و چهارم تحصیل در رشته پزشکی، دانشجویان روزانه با تعداد زیادی از همکلاسی‌های خود همکاری می‌کنند. به عنوان مثال، در طول یک دوره بالینی، ممکن است با صفر تا شش یا حتی بیشتر دانشجو در یک محیط کار کنید. وقتی چندین دانشجوی پزشکی در محیطی قرار می‌گیرند که همه در تلاش برای کسب نمره بالای دوره بالینی و دریافت نامه‌های توصیه هستند، نتیجه آشکار رقابت است. رقابت می‌تواند در بسیاری از جنبه‌ها مفید باشد و افراد را به تلاش بیشتر وادارد، اما گاهی این رقابت از کنترل خارج می‌شود و پیامدهای منفی به همراه دارد.

همه دانشجویان پزشکی داستان «گنر» را شنیده‌اند؛ دانشجویی که زودتر از همه به بیمارستان می‌رسد و تمام بیماران را برای خود برمی‌دارد. در این محیط‌های رقابتی، مهم این است که بدانیم چه پیامدهایی ممکن است برای دانشجویان و بیماران ایجاد شود. شناخت اثرات منفی رقابت و راهکارهای مقابله با آن می‌تواند هم آموزش دانشجویان را بهبود بخشد و هم به نتایج بهتر مراقبت از بیماران منجر شود.

پیامدهای منفی رقابت

تقلب و ارائه اطلاعات نادرست

رقابت میان دانشجویان پزشکی می‌تواند به پیامدهای منفی بسیاری در آموزش پزشکی و مراقبت از بیماران منجر شود. متأسفانه تاریخچه مستندی از تقلب و ارائه اطلاعات نادرست توسط دانشجویان پزشکی وجود دارد. یک بررسی نشان داد که تا ۵۸٪ از دانشجویان پزشکی به نوعی در طول تحصیل خود به تقلب اعتراف کرده‌اند (Kusnoor, 2013).

تقلب در دوره‌های بالینی اغلب به شکل ارائه اطلاعات جعلی درباره کارهایی است که دانشجو انجام داده است. این می‌تواند شامل گزارش بخش‌هایی از معاینه فیزیکی و شرح حال باشد که دانشجو واقعاً انجام نداده است. ارائه چنین اطلاعات نادرستی می‌تواند در هر سطحی از مراقبت پزشکی اختلال ایجاد کند و خطاهای ناشی از آن هزینه‌بر باشد و حتی سلامت بیمار را به خطر بیندازد.

انگیزه‌های ارائه گزارش‌های نادرست معمولاً به دو عامل اصلی بازمی‌گردد: ترس و تمجید. دانشجویان ممکن است از اینکه چیزی را از دست داده‌اند که نباید از دست می‌دادند، احساس ترس کنند و از طرف دیگر تمایل دارند برای کار درست خود مورد تحسین قرار بگیرند. هر دو عامل به نوعی به غرور فردی برمی‌گردند: نخواستن اشتباه کردن و تمایل به دیده شدن برای درست بودن یا آگاه بودن.

کاهش همدلی و فرسودگی

مطالعه‌ای در مجله Academic Medicine نشان داد که کاهش قابل توجهی در همدلی میان رزیدنت‌ها و دانشجویان پزشکی مشاهده شده است (Neumann, 2011). بررسی‌ها استرس و «فرسودگی شغلی» را به عنوان عوامل اصلی کاهش همدلی معرفی کرده‌اند. استرس و فرسودگی می‌توانند منجر به رفتارهای نامناسب، کوتاه کردن مراحل کار و کاهش همدلی نسبت به بیماران شوند.

فرسودگی در میان رزیدنت‌ها و دانشجویان پزشکی موضوعی جدید نیست و در گذشته پیامدهای منفی متعددی برای بیماران داشته است. افزایش رقابت میان دانشجویان احتمالاً به فرسودگی آن‌ها کمک می‌کند و کیفیت مراقبت از بیمار را کاهش می‌دهد. دانشجویان تحت فشار ممکن است زمان کافی برای بررسی کامل بیماران صرف نکنند یا اطلاعات خود را به درستی ارائه ندهند که این امر مستقیماً بر سلامت بیماران تأثیرگذار است.

پیامدهای روانی و اجتماعی

رقابت شدید در محیط پزشکی علاوه بر پیامدهای آموزشی و حرفه‌ای، اثرات روانی و اجتماعی نیز دارد. استرس مزمن و فشار رقابتی می‌تواند منجر به اضطراب، افسردگی و کاهش رضایت شغلی در طول دوران تحصیل شود. همچنین، روابط میان همکلاسی‌ها ممکن است به دلیل حسادت یا عدم اعتماد دچار تنش شود و روحیه تیمی کاهش یابد. این وضعیت می‌تواند محیط یادگیری را غیرسازنده کند و مانع رشد حرفه‌ای دانشجویان شود.

راهکارهای کاهش رقابت

برای بهبود آموزش پزشکی و مراقبت از بیماران، موسسات آموزشی و بیمارستان‌ها باید تلاش کنند تا رقابت غیرسازنده را کاهش دهند. در ادامه پنج راهکار کلیدی ارائه شده است:

کار تیمی

پزشکی یک تلاش فردی نیست و همکاری با دیگران می‌تواند به یادگیری بهتر و نتایج مطلوب‌تر برای بیماران منجر شود. مراقبت‌های بهداشتی به سمت مدل‌های هماهنگ و تیمی پیش می‌رود، بنابراین بهتر است همکلاسی‌ها را کمتر به عنوان رقیب و بیشتر به عنوان همکار ببینید. کار تیمی به دانشجویان کمک می‌کند مهارت‌های ارتباطی، مدیریت زمان و همکاری حرفه‌ای را تقویت کنند و تجربه یادگیری مثبت‌تری داشته باشند.

عدم ارائه اطلاعات نادرست

اشتباه کردن یا فراموش کردن برخی اطلاعات اشکالی ندارد. پاسخ مناسب برای نداشتن اطلاعات می‌تواند این باشد: «من مطمئن می‌شوم دفعه بعد این را بررسی کنم» یا «می‌توانم همین حالا آن را بررسی کنم». پذیرش اشتباه و جمع‌آوری اطلاعات صحیح، بسیار بهتر از ارائه اطلاعات نادرست است و نشان‌دهنده صداقت، مسئولیت‌پذیری و توانایی یادگیری از اشتباهات است.

احترام به همه افراد

احترام گذاشتن به تمام اعضای تیم برای یادگیری دانشجویان و نتایج بیماران کلیدی است. این اصل ممکن است بدیهی به نظر برسد، اما اغلب نیاز است که به تیم یادآوری شود. رفتار حرفه‌ای و احترام متقابل موجب افزایش اعتماد در تیم پزشکی و بهبود محیط یادگیری می‌شود.

پیشگیری از فرسودگی

یافتن تعادل در زندگی دانشجویی ضروری است. فرسودگی ارتباط مستقیمی با رقابت و ارائه اطلاعات نادرست دارد، بنابراین حفظ روحیه مثبت و شادی می‌تواند به کاهش رقابت کمک کند. دانشجویان باید برای ورزش، تفریح، خواب کافی و فعالیت‌های اجتماعی زمان بگذارند تا از فشارهای روانی و جسمانی کاهش یابد.

لذت بردن و بهره‌گیری از هر دوره بالینی

سعی کنید در هر دوره بالینی بهترین عملکرد خود را نشان دهید، حتی اگر قصد دنبال کردن آن رشته خاص را ندارید. هر بخش از پزشکی چیزهای ارزشمندی برای آینده حرفه‌ای شما دارد. لذت بردن از یادگیری در زمینه‌های مختلف پزشکی نه تنها رقابت را کاهش می‌دهد، بلکه یادگیری عمیق‌تر را نیز تقویت می‌کند. برخورد مثبت با محیط بالینی موجب افزایش انگیزه و علاقه دانشجویان می‌شود.

نتیجه‌گیری

رقابت میان دانشجویان پزشکی می‌تواند به تقلب، کاهش همدلی و فرسودگی منجر شود و در نهایت بر آموزش و مراقبت از بیماران تأثیر منفی بگذارد. با تمرکز بر کار تیمی، صداقت، احترام، پیشگیری از فرسودگی و لذت بردن از هر تجربه بالینی، می‌توان اثرات منفی رقابت را کاهش داد و محیطی سالم‌تر برای یادگیری و ارائه مراقبت‌های پزشکی ایجاد کرد.

با اتخاذ این رویکردها، دانشجویان نه تنها در مسیر تحصیلی خود موفق‌تر خواهند بود بلکه به ایجاد فرهنگ همکاری و همدلی در محیط‌های پزشکی کمک خواهند کرد.

منابع

Kusnoor, MD, Anita V., and Ruth Falik, MD. “Cheating in Medical School”. Southern Medical Journal. 2013; 106 (8): 479-483.

Neumann, PhD, Melanie, Edelhauser, MD, Friedrich, Tauschel, MD, Diethard, Fischer, MD, Martin R., Wirtz, PhD, Markus, Woopen, MD, PhD, Christiene, Haramati, MD, Aviad, and Christian Scheffer, MD, MME. “Empathy Decline and its Reason: A Systemic Review of Studies with Medical Students and Residents”. Academic Medicine. 2011; 86 (8).