خونریزی غیرطبیعی رحم | علت‌ها، علائم و روش‌های درمان AUB

خونریزی غیرطبیعی رحم (AUB) — علل، علائم و درمان

خونریزی غیرطبیعی رحم به هر نوع خونریزی گفته می‌شود که از نظر زمان، مدت یا شدت با الگوی معمول قاعدگی متفاوت باشد. این وضعیت ممکن است به شکل خونریزی بیش از حد در دوران قاعدگی، خونریزی بین دو پریود یا حتی خونریزی بعد از یائسگی رخ دهد. بسیاری از زنان در طول زندگی خود حداقل یک بار این مشکل را تجربه می‌کنند، اما گاهی این وضعیت به‌طور مکرر تکرار می‌شود و می‌تواند زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار دهد. یکی از نگرانی‌های مهم این است که بعضی از موارد خونریزی غیرطبیعی می‌توانند نشانه بیماری‌های جدی‌تری باشند که نیاز به تشخیص سریع دارند. بنابراین شناخت این مشکل و آگاهی از علائم هشداردهنده آن اهمیت زیادی دارد.

علت‌های خونریزی غیرطبیعی بسیار متنوع هستند. در برخی موارد، تغییرات هورمونی باعث می‌شوند تخمک‌گذاری به‌طور منظم انجام نشود و این مسئله چرخه قاعدگی را به هم می‌زند. این حالت بیشتر در سال‌های ابتدایی بعد از شروع قاعدگی یا در دوران نزدیک به یائسگی دیده می‌شود. از سوی دیگر، مشکلات ساختاری رحم مانند فیبروئیدها یا پولیپ‌ها می‌توانند باعث افزایش حجم خونریزی یا ایجاد خونریزی‌های بین دوره‌ای شوند. آدنومیوز، که به معنی نفوذ بافت داخلی رحم به دیواره عضلانی آن است، نیز یکی دیگر از عوامل مؤثر است. گاهی بیماری‌های خونی که روند انعقاد را مختل می‌کنند، مصرف برخی داروها یا مشکلات غددی مانند اختلالات تیروئید هم در بروز این مشکل نقش دارند. شناخت علت اصلی خونریزی اهمیت زیادی دارد، زیرا نوع درمان به‌طور مستقیم به همین علت وابسته است.

پزشکان برای تشخیص دقیق این وضعیت از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند. در مرحله اول، با گرفتن شرح‌حال کامل و بررسی دقیق سوابق پزشکی، سعی می‌کنند الگوی خونریزی و علائم همراه را شناسایی کنند. سپس ممکن است معاینه لگنی انجام شود تا مشکلات قابل مشاهده یا لمس شناسایی شوند. در ادامه، روش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی ترانس‌واژینال به کار می‌رود که تصویر واضحی از ساختار رحم و تخمدان‌ها ارائه می‌دهد. اگر لازم باشد، از روش هیستروسکوپی استفاده می‌شود که با وارد کردن یک دوربین کوچک به داخل رحم، امکان مشاهده مستقیم لایه داخلی رحم فراهم می‌شود. این روش نه‌تنها برای تشخیص، بلکه برای درمان مشکلاتی مانند پولیپ یا برخی فیبروئیدها نیز کاربرد دارد. آزمایش خون هم برای بررسی کم‌خونی، وضعیت هورمون‌ها و عملکرد غده تیروئید انجام می‌شود تا علت‌های غیرساختاری نیز شناسایی شوند.

درمان خونریزی غیرطبیعی رحم به علت آن بستگی دارد و می‌تواند از دارودرمانی ساده تا جراحی‌های تخصصی متفاوت باشد. اگر مشکل ناشی از تغییرات هورمونی باشد، معمولاً پزشک از قرص‌های هورمونی یا داروهای پروژستینی برای تنظیم چرخه قاعدگی استفاده می‌کند. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی می‌توانند شدت خونریزی و درد را کاهش دهند، در حالی که داروهای ضد فیبرینولیتیک برای کم کردن میزان خون از دست‌رفته در دوران قاعدگی تجویز می‌شوند. در مواردی که علت، یک مشکل ساختاری مانند فیبروئید یا پولیپ است، ممکن است جراحی‌هایی مانند هیستروسکوپی جراحی یا میومکتومی انجام شود. در شرایط شدید و مقاوم به درمان، روش‌هایی مانند تخریب لایه داخلی رحم یا حتی برداشتن کامل رحم در نظر گرفته می‌شود، هرچند این اقدامات معمولاً به عنوان آخرین گزینه مطرح هستند.

اهمیت مراجعه به پزشک در این است که بسیاری از زنان ممکن است خونریزی غیرطبیعی را جدی نگیرند و تصور کنند این مسئله بخشی از تغییرات طبیعی بدن است. با این حال، خونریزی‌هایی که بیش از هفت روز ادامه پیدا می‌کنند، خونریزی‌های بسیار شدید که نیاز به تعویض نوار بهداشتی هر ساعت دارند، خونریزی بعد از یائسگی یا هر نوع خونریزی همراه با علائم کم‌خونی باید فوراً بررسی شوند. تشخیص زودهنگام، نه‌تنها باعث درمان مؤثرتر می‌شود، بلکه می‌تواند از پیشرفت بیماری‌های جدی‌تر جلوگیری کند. آگاهی از این مسئله و دقت به تغییرات بدن، نقش مهمی در حفظ سلامت زنان دارد و می‌تواند کیفیت زندگی آنها را به‌طور چشمگیری بهبود بخشد.